Bu yazıda duygusal bir münasebet içerisinde olduğum Babil Kitaplığı kitaplarından bir seçki paylaşacağım.
Bu seçkide kişisel zevklerim dışında her hangi bir kriter gözetmeyeceğim ve zaten çok iyi ve hemen hepsini sevdiğim bu seçki içerisinden daha ufak bir seçki oluşturmak benim için de oldukça güç olduğunu baştan ifade etmiş olayım.
Babil Kitaplığı Nedir?
Babil Kitaplığı, Jorge Luis Borges, tarafından oluşturulan bir gerçeküstü edebiyat seçkisi ve adını Borges’in bir öyküsünde ismi geçen içerisinde tarih boyunca yazılmış bütün kitapların yer aldığı ‘Babil Kütüphanesi’ isminden alıyor.
Borges’in bizzat kendisinin son derece nadir kitapların bulunduğu Buenos Aires Ulusal Kütüphane’nin yöneticiliğini yapmış olması böyle bir hikaye ve kitap seçkisi oluşturmasında şüphesiz önemli bir rol oynadı. Borges’in uzun yıllar boyuca oluşturduğu listedeki otuz kitabın her biri Borges’in sunumuyla başlıyor. Öyle ki bu sunumları okumak sıklıkla öykülerin kendisini okumak kadar hatta yer yer daha da keyif verici.
Netice olarak Babil Kitaplığı şüphesiz modern edebiyatın en iyi seçkilerinden birisi. Serinin başına bir talihsizlik gelmeden tüm listeyi kitaplığınıza eklemenizi şiddetle tavsiye ederim.
Gelelim seride benim özel olarak sevdiğim kitaplara:
Babil Kitaplığı Favorilerim
Binbir Gece Masalları – Antoine Galland
Babil Kitaplığındaki eserlerin üzerinde Binbir Gece Masallarının yadsınamaz bir etkisi var. Hatta bu listedeki yazarların bir çoğu özünde Binbir Gece Masallarına öykünerek eserlerini ortaya koydular. Dolayısıyla, benim de derin bir duygusal bağım bulunan Binbir Gece Masalları listeye en başından girmeyi şeksiz şüphesiz hak ediyor.
Antoine Galland ve Binbir Gece Masalları
Galland, 18. yy başlarında Binbir Gece Masallarını derleyip çevirisini yaparak batıya tanıtırken doğuya da tekrar tanıtmış oldu. Bu kitap Galland’ın derlemesi içerisinden bir kaç masal içeriyor ki aslında bunların gerçekte Binbir Gece Masalları içerisinde yer almadığı ancak Galland tarafından eklendiği düşünülüyor. Binbir Gece Masalları, Yapı Kredi Yayınları baskısı Joseph Charles Mardrus’ün Fransızca çevirisini temel alıyor. Çeviri gayet iyi olsa da iki farklı baskının ikisi de başarısız. Bir diğer popüler baskı olan Alfa Yayınları baskısı Arapça metinlerden yola çıkıyor.
Kaçan Ayna – Giovanni Papini
Papini’nin ince zekasının ürünü olan edebiyatını okumak büyük bir haz. Bu tanrı vergisi yetenek Papini’yi bu güçlü seçkide dahi öne çıkarabilecek düzeyde. Onu okumak yine çok keyifli.
Son derece tuhaf ve şahsına münhasır bir kişiliği olan İtalyan yazar Giovanni Papini’nin Türkçede belli ölçüde rağbet gören diğer iki kitabı Gog ve Bitik Adam‘a da -eğer daha evvel okumamışsanız- göz atabilirsiniz.
Konuk Kaplan – P’u Sung-Ling, Cao Xueqin
Bu kitapsa sonundaki bir iki kısa öykü dışında Binbir Gece Masalları‘nın Çin’deki karşılığı diyebileceğimiz ve P’u Sung-Ling tarafından yazılan Bir Çin Sütüdyosundan Garip Öyküler‘den seçilmiş bölümlerden oluşuyor. Babil Kitaplığı içerisinde benim en zevk alarak okuduğum kitaplardan biri oldu.
Eserin tam metninin Türkçe’ye çevrilmesini çok zamandır hevesle beklesem de bu işin altına girebilecek yayıncı ve çevirmen bir elin parmaklarını geçmiyor. Muhtemelen onlar da bunu çok iyi bir yatırım olarak görmüyorlar. Yine de son yıllarda ülkemizde Çin’in telefonundan virüsüne her şeyinde olduğu gibi edebiyatında da hızlı bir yayılma görüyoruz. Dilerim bu eserin tam metin çevirisini de yakın zamanda görürüz.
Çalınan Mektup – Edgar Allan Poe
Çalınan Mektup, Babil Kitaplığı içerisinde en çok konuşulan tartışılan kitaplardan birisi. Lacan‘ın bu öykü üzerine yaptığı inceleme de kitabın psikoloji çevrelerinde şöhretini önemli ölçüde artırdı. Diğer yandan Poe da bu listedeki yazarlar arasında reklama en az ihtiyaç duyanlardan biri olduğu açık. Daha sonra bu hikayeyi başka bir yazıda daha kapsamlı ele almayı umuyorum.
Binbir Gece Masalları – Richard F. Burton
Binbir Gece Masalları’nın batıdaki en önemli çevirileri arasında misyoner bir kaşif olarak doğuyu gezen ve Doğu kültürü konusunda bir uzman olan Richard F. Burton’un 19. yy. da yapmış olduğu çeviriler bugüne kadar hep en üst sıralarda yer aldı ve hala yer alıyor. Bu çeviri hâlâ oldukça rağbet gören ve Türkçe baskılarda temel alınan Binbir Gece Masalları seçki ve çevirilerinden biri.
Babil Kitaplığı, Kırmızı Kedi Yayınlarından çıkan güncel baskı tam listesi şöyle:
1. Jorge Luis Borges – 25 Ağustos 1983 ve Öteki Öyküler
2. Léon Bloy – Sevimsiz Öyküler
3. Robert Louis Stevenson – Sesler Adacığı
4. Jacques Cazotte – Aşık Şeytan
5. Alarcon – Ölümün Dostu
6. Oscar Wilde – Lord Arthur Savilein Suçu
7. Giovanni Papini – Kaçan ayna
8. Herman Melville – Kâtip Bartleby
9. Franz Kafka – Akbaba
10. Rudyard Kipling – Dilek Evi
11. Jack London – Midasın Müritleri
12. Gustav Meyrink – Kardinal Napellus
13. Nathaniel Hawthorne – Büyük Taş Yüz
14. William Beckford – Vathek
15. Kolektif – Rus Öyküleri
16. Voltaire – Micromegas
17. Pu Sung-ling – Konuk Kaplan
18. Henry James – Dostlarımızın Dostları
19. Leopoldo Lugones – Tuzdan Heykel
20. Antoine Galland – Bin bir Gece Masalları
21. Lord Dunsany – Yannın Ülkesi
22. H.G Wells – Duvardaki Kapı
23. Villiers de I’Isle-Adam – Son Şenliklerin Davetlisi
24. Gilbert Keith Chesterton – Apollonun Gözü
25. Hinton – Bilimsel Öyküler
26. Sir Richard F. Burton – Bin bir Gece Masalları
27. Machen – Işıldayan Piramit
28. Edgar Allan Poe – Çalınan Mektup
29. Saki – Lady Anne Susuyor
30. Jorge Luis Borges – Rüyalar Kitabı
